کوردا ئیسلام وە‌کو نە‌تە‌وە‌ین دی مفا ژ ی وە‌رنە‌کرت بوو دروستکرنا دە‌ولە‌تا کوردی




کوردا ئیسلام وە‌کو نە‌تە‌وە‌ین دی مفا ژ ی وە‌رنە‌کرت بوو دروستکرنا دە‌ولە‌تا کوردی
روژنامەڤان ، بێوارحسێن زێباری :  ئاکرێ 
  



      دەسپێکێ دروست  بوونا کوردستانێ  ھەیا نھا بوویە ئەگەرێ دروست بوونا شەرێن  وەلاتێن زلھێز کۆ ھێژ نەھاتیە بنبرکرن ئەڤ یەکە و رۆژ ب رۆژ دژوارتر لێ دھێت و دیسان ژی کۆ بەری ئیسلامی کورد ژ لایی نەتەوەیی ڤە کەلک وکەلک یی لاواز بوو چنکی کوردستان بەردەوام ببیە مەیدانا شەرو ململانی ژ لایی دەسھەلاتین زلھیز ین وی وەختی ئەڤە ژلایەکی ڤە وژ لا یەکی دی کورد توشی نەخوشیا دەمارگیری ھاتبوون کو ئەوژی دژی ھزرا نەتەوایھتی بوون  ، ھندەکا دکوت گوندێ من وھندەکا دگوت باژێری من وھندەکی دی دگوت عەشیرەتا من دەڤەرا  من، ئەڤە ھەمی بینە ھوکار داکو کەس بحسی کوردستانی نەکەت یان کو کەسی نە دگوت کوردستانا من وھەول دابیت بوو ناساندنا کوردستانی وەکو نەتەوە وەکو خاک وزمانی سەربەخو ل دەڤەری وجیھانی، ل بەر وی چەندی زاراڤی کوردستانی زاراڤەیەکی نوی دھیتە ناساندن.
       ئە‌کە‌ر ئە‌م بزفرینە‌فە بوو سە‌ردە‌می کە‌سایە‌تیا بناڤبانک کوردی وئیسلامی سە‌لاحە‌دینی ئە‌یوبی ئە‌وی باژیری قدس رزکار کریی ژ د ە‌ستی زلھیزین ێە‌لیبی بشتی رزکارکرنا شارین بغدا ولبنانی ورخاندنا دەولە‌تا  فاگمی ل و ە‌لاتی میسری کو دە‌سھە‌لاتە‌کا شیعە‌مە‌زھە‌ب بوو، راستە‌سە‌لاحە‌دینی ئە‌یوبی سە‌رکە‌فتنین مە‌زن ب دەستڤە ئینان و ە‌کو سە‌رکرد ە‌یە‌کی ئیسلامی بس با و ە‌کو سە‌رکرد ە‌یە‌کی کورد چ  ھزرا نە‌تە‌وە‌یی نە‌بوو ، کو ئیکە ژ بنە‌مایین ھە‌رە‌سە‌رە‌کین ئاینی دھیتە‌نیاسین،  وبوو زانین ئە‌و جھین رزکارکری ھە‌می بخینا‌قە‌ھرە‌مانیین کورد ھاتنە‌ئازاد کرن وسە‌رکە‌فتینن مە‌زن تومارکرن وحە‌تا ڤی کاڤی ژی جە‌ندیین قە‌برستان بناڤی کوردا وشە‌ھیدین کورد ین ھە‌ین ل وان دە‌ڤە‌را، لیر ە‌بوو مە دیار دبیت کو میللە‌تی کورد وتایبە‌تی سە‌رکردە‌ین مە‌مفا وە‌کو نە‌تە‌وە‌نە‌شیانە مفا ژی وە‌رکرن جنکی ل وی سە‌ردە‌می ئیسلام کاریە‌کریە‌کا مە‌زن ھە‌بوو بو بدە‌ستئینانا ئارمانجین نە‌تە‌وە‌ی، ویا ل ھە‌می سە‌یرتر  ئە‌و ە‌بوو کو وی سە‌رکردە‌یی د ە‌ولە‌تک بناڤی د ە‌ولە‌تا ئە‌یوبی دامە‌زراند ل جیاتی دامە‌زراندنا دە‌ولە‌تا کوردی، ئە‌ڤەمە‌زنترین فرسە‌ت بوو کو ژ دەستی کوردا جوی، چنکی ئەوی سەرکردەیی دشیا ھەمی ناوجین کردستانی بیکڤە بەبەستیت بیکڤە وبھزترین دەولەتا کوردی دروستکەت ل وی سەردەمی .
       بلا ئە‌م ئاوردانە‌وەیە‌کی بکە‌ین ل سە‌ردە‌می داکیرکرنا دە‌ولە‌تا عیراقی ل سالین ١٩١٩-١٩٤٠ دا، بوو مە دیار بوو کو ھەمی جارسە‌رین ھە‌می ئاریشان ڤیچا ج وە‌کو ئاریشیین تاکە‌کە‌سی یان خیزانی یان کومە‌لایەتی‌وئاریشە‌یین نە‌تە‌وە‌یی ومزھەبی، مە‌وە‌کو کوردا چ سە‌رە‌دە‌ری دکە‌ل وی داکیرکە‌ری کر؟ دی وی بارودوخی ھە‌ستیاردا، یە‌کە‌م کاردە‌وانا  کوردا ئە‌و بوو ل سە‌ر ھزرا ئیسلامی بوو کو ھزرا جھادی دی سە‌ری مە‌دابوو دژی ھیزین بریتانیین داکیرکە‌ر وحە‌تا چە‌ندیین کولونیلین بریتانی سە‌رە‌دانا شیخ محمودی حە‌فید دا یە‌کە‌م جار شیخ ئامادە ‌نە‌بوو توقی دکە‌ل وانا بکە‌ت چنکی دیڤ بیروبوچونیین وی شە‌رعە‌ن نە درسستە‌یان کو حە‌رامە‌ب ھیچ شیوە‌یە‌کی جینابیت توقی دکە‌ل کافرا دا بکە‌یت، تا کە‌ھشتە وی رادە‌ی کو کوشتاری بکەڤیتە دناڤ بە‌را وان دا وەکو کوشتنا جە‌ند کولونیلا ل دەڤەرا سلیمانی وھە‌روە‌ھا دەڤەرا  زیبار ودیسان ل دەڤەرا  زاخو، ئەڤە‌بیە جھی سە‌رسورمانا وان وجھی نە ئارامیا وان وبیە جھی مەترسی ل سەر بەرژەوندین وان  کو بتر دژایە‌تی بکە‌ن دژی میللە‌تی کورد، بیجە‌وانا وە‌لات ونەتەوەین دی وە‌کو وە‌لاتی سعودیە‌بوو نموونە‌کو دبیژنی خادم الحرمیین الشریفیین دا بزانین وان جاوا سە‌رە‌دە‌ری دکەل ھیزین داکیرکە‌رین بریتانی دکر، وە‌کو دی کتیبا دا ھاتیە‌وە‌ختی کولونیلین بریتانی سە‌رە‌دانا بەربرسیین وی وە‌لاتی دکر یان کو پادشایین وان ئە‌وانا خزمە‌تا کولونیلا دکر ب باشترین ریز واحترام وبیشکە‌ش کرنا باشترین خارن وخارنە‌ڤە، چنکی وان دزانی ئە‌و دی شین ب ریا وان وەلاتی خو ئاڤا بکە‌ن ونفتا خو ل بن ئە‌ردی بھینە‌دە‌ری و بخو بکارئینن، باشان ھە‌ر بخو ئە‌و ھیزە‌دی وی وە‌لاتی جھئلیت ودیجیت وبی کومان ئە‌و خە‌ون بیە‌راستی بوو وان ،  وە‌ختی ھیزین بریتانی وانا دیت ئە‌و ھزرو ھە‌لسوکە‌وتین مە‌دکە‌ل وان ئە‌و کە‌ھشتنە راستیە‌کی کو ئە‌م نە‌مستە‌حقی دە‌ولە‌ت بونینە‌وتا کە‌ھشتە‌وی رادە‌ی کو کوردستان بھیتە‌دابە‌شکرن بو چار بشکا، لیرە‌دا دیسان بومە دیار بوو کو دیسان مە ئە‌و فورسەتە‌ژ دەست دا و ئەم نە شیاین وەکو نەتەوەین عەرەب وتورک وفارس ب ریا ئیسلامی  خاکا خو وەلاتی خو زمانی خو باریزین  وکوردستانی وەکو ھەمی نەتەوەین دی دەولەتا کوردی دامەزرینین  کا جاوا تورکا ب وفارسا وعەرەبا حەجەتا ئیسلامی  بلی وەلاتی خو شیان جەندین دەڤەرین دی ین دەرڤەی خاکا خو بکرن وھەروەھا وانا بس بناڤ ئیسلام  پەیرەو دکر وەکو پراکتیک ھیچ ئیسلامەتی  بیڤە دیار نەبوو  تەنانەت بوو  بەرژوەندین خو ین سیاسی وئابوری ونەتوەیی بکاردئینا وتا نھا ژی وی چەندی ھەر دبینین ل وان وەلاتانە وئەم ھیشتا ل ئیسلامی تی نەکەھشتینە .